Nota KHB Tingkatan Satu: Teras ( Bab 2: Reka Bentuk & Penghasilan Projek )

KEMAHIRAN HIDUP BERSEPADU

TINGKATAN 1

BAB 2 ( REKA BENTUK & PENGHASILAN PROJEK )

 

1.      MAKSUD REKA BENTUK & TEKNOLOGI

Reka bentuk : Susunan barang yang dirancang untuk menghasilkan sesuatu produk atau impak.

Teknologi  : Pengajian & pengetahuan dalam usaha manusia mencipta & menggunakan pelbagai alat, sumber, teknik & system untuk menguruskan kehidupan.

2.      FAKTOR REKA BENTUK

i.                     Fungsi                                             vi.   Kos

ii.                   Rupa bentuk                                    vii.  Kemasan

iii.                  Kesesuaian bahan                           viii. Keselamatan

iv.                 Kaedah pembinaan                          ix.   Nilai komersial

v.                   Ketahanan

3.      JENIS BAHAN & PENGIKAT

BAHAN :

Bahan	Kelebihan	Kelemahan
Kayu 2 jenis ; i.   Kayu keras :   Cengal & jati untuk perabot. ii. Kayu lembut :     Meranti & Nyatoh untuk perabot & pembinaan am.	·         Mudah digergaji, digerudi, dipaku & diskru ·         Mudah dicantum & disambung ·         Tahan lasak ·         Sesuai dengan beberapa jenis kemasan ·         Lebih teguh ·         Urat & ira kayu cantik & mudah dikerjakan ·         Sesuai untuk kerja pembinaan	·             Mudah mengecut & meleding ·             Bahagian hujung mudah retak & pecah apabila dipaku ·             Mudah reputmudah diserang serangga perosak ·             Tidak sesuai untuk membuat permukaan yang lebar & luas
Papan lapis Beberapa lapisan kayu nipis/Vernier 2 jenis : i.   Papan lapis kalis air ii. Papan lapis tidak kalis air -   untuk membuat  perabot & pembinaan am	·         Ringan & mudah digunakan ·         Permukaan lebar & rata ·         Tidak mudah mengecut & meleding ·         Bahagian hujung & tepi tidak mudah pecah apabila dipaku @ diskru.	·             Lapisan kayu nipis mudah lekang apabila terkena air ·             Tidak sesuai digunakan di luar    rumah & bangunan
Medium Density Fibre Board (MDF) - Daripada serat kayu lembut. - disadur bahan kemasan berwarna @ corak ira kayu - untuk perabot	·         Tahan haba ·         Kemasan boleh dibuat spt kayu semula jadi ·         Tidak retak apb dipaku hujungnya ·         Tidak mudah bengkok dan tidak meleding ·         Permukaan lebar & rata	·             Tidak kalis air ·             Mudah lerai jika ada kecacatan
Mounting board -  Kadbod drp kertas. -   pelbagai saiz, ketebalan & warna. -   untuk hiasan, model barangan, kraftangan & bingkai gambar	·         Mudah dibentuk & dikerjakan ·         Kelihatan menarik kerana pelbagai warna ·         Ringan	·         Tidak kalis air ·         Warna mudah luntur ·         Daya kekuatan rendah

PENGIKAT ;

I.                   Paku

a.       Paku kepala rata : Daripada keluli lembut

   Untuk kerja am

b.       Paku panel      :  Untuk perabot

   Tukul kuku kambing & tukul warrington untuk mengetuk paku

·         Saiz ditentukan oleh panjang batang

·         Memaku secara menyerong lebih kuat cengkaman

·         Pembenam paku untuk membenam paku panel

II.                Skru

a.       Skru kepala benam

b.      Skru kepala bulat

·         Daripada keluli lembut, kuprum @ loyang

·         Untuk mengikat bahan kayu & logam serta memasang engsel.

·         Dipasang menggunakan pemutar skru rata @ pemutar skru Phillips.

·         Cengkaman lebih kuat berbanding paku

·         Senggerek digunakan untuk menandakan lubang kecil pada kayu sebelum diskru.

III.             Glu

a.       Glu sentuh

Untuk mencantum 2 bahan berlainan jenis spt kayu & logam

b.      Glu PVA ( Polyvinyl acetate )

- Untuk cantuman kayu.Mudah digunakan tetapi tidak kalis air.

- Pastikan permukaan bahan cantuman kering, bersih & tidak berminyak.

4.      ALATAN TANGAN & MESIN

ALATAN TANGAN

BIL	ALATAN	KETERANGAN
1	Pita pengukur	Untuk mengukur jarak Saiz : 3 meter – 6 meter Unit ukuran : mm, cm dan meter
2	Pembaris keluli	Untuk mengukur jarak & memindahkan jarak Saiz : 30 cm, 45 cm, 60 cm & 100 cm
3	Sesiku L	Untuk  - menguji ketepatan sudut 90                   - menguji kerataan permukaan bahan                   - membuat garisan bersudut tepat Saiz : ditentukan oleh panjang bilah
4	Tolok penanda	Untuk - menanda tebal kayu                         - menanda lebar kayu
5	Tolok serong	Untuk - menanda & memindah sudut bukan 90                  - membina tanggam
6	Gergaji puting	Untuk memotong kayu bersaiz kecil & membuat tanggam Jalur logam : menguatkan bilah gergaji
7	Gergaji lengkung halus	Untuk menggergaji bentuk lengkung pada bahan yang nipis
8	Gergaji tangan	Untuk mengerat & membelah kayu. Saiz : mengikut panjang bilah & bilangan giginya setiap 25 mm
9	Tukul kuku kambing	Untuk menukul & mencabut paku Saiz : mengikut berat kepala
10	Tukul warrington	Untuk menukul paku kecil Bongkol tirus : semasa mula memaku Saiz : mengikut berat kepala
11	Kikir parut	Untuk membentuk lengkung & meratakan kayu Saiz : mengikut panjang & gred gigi Membersih : guna berus dawai
12	Gandin kayu	Untuk mengetuk pahat & pemasangan tanggam Saiz : mengikut saiz kepala
13	Pahat tepi serong	Untuk memahat, meraut, meratakan tanggam & membersihkan bucu tanggam Saiz : mengikut lebar mata pemotong Matanya drp keluli karbon tinggi

MESIN

BIL	MESIN	KETERANGAN
1	Gerudi mudah alih Mata gerudi pintal	Untuk menggerudi kayu, logam nipis @ plastic lembut Menggunakan kuasa elektrik ( berwayar ) dan     bateri ( tanpa wayar ) Digunakan bersama mesin gerudi mudah alih @ gerudi lantai Dibuat daripada keluli tahan lasak Saiz : diameter batangnya
2	Gerudi lantai	Untuk menggerudi kayu, logam nipis @ plastic Benda kerja diapit pada ragum gerudi Mesin gerudi dipasang & dibolt ke lantai Langkah menggerudi : i.                     Tandakan pusat pada bahan dengan penanda pusat ii.                   Apit bahan pada ragum iii.                  Pasang & ketatkan mata gerudi.Tanggalkan kunci bindu iv.                 Tekan tuas pemasuk untuk menurunkan bindu v.                   Hidupkan suis. Mula menggerudi. vi.                 Bendalir penyejuk ; Menyejukkan mata gerudi vii.                Semasa menggerudi, naikkan bindu perlahan-lahan untuk membuang serpihan bahan viii.              Matikan suis ix.                 Keluarkan bahan dari ragum x.                   Bersihkan meja gerudi dengan berus

5.      PROSES REKA BENTUK

i.                    Lukisan projek

·         3 dimensi @ 2 dimensi ( ortografik )

·         Lukisan Isometrik : Lukisan bergambar 3 paksi, sudut sama

Lukisan Oblik : Lukisan bergambar, sudut 90 , 45

Lukisan Ortografik : 3 pandangan ( pelan, hadapan & sisi )

ii.                  Pembinaan projek

a.       Mengukur, menanda & memotong

b.       Membina & mencantum

Tanggam : cantuman atau sambungan kayu

1.       Tanggam temu

2.       Tanggam parit :  tanggam parit terus

       tanggan parit buntu

3.       Tanggam lekap : tanggam lekap palang

                                     tanggam lekap T

   Bahan pemasangan : mencantum bahan projek

1.Engsel : untuk pintu, tingkap

                 Saiz : panjang buku sendinya

                  Menggunakan skru

2. Breket : dipasang bersudut tepat dengan bahan

                  Dibuat daripada kayu @ logam

                  Menggunakan skru

3. Penyangkut : untuk menyangkut benda ringan

                           Daripada logam, mempunyai ulir pada batangnya.

              

iii.                Kemasan

- Untuk mencantikkan, melindungi permukaan projek agar tahan lama serta mudah dibersihkan.

Alat kemasan :

1.       Berus cat : bersihkan dengan turpentin

2.       Berus syelek : bersihkan dengan spirit metal

3.       Pengikis : untuk menyapu tepung penyumbat & mengikis lebihan tepung penyumbat

Bahan kemasan :

1.       Kertas las : melicinkan permukaan kayu

                         Daripada Aluminium oksida @ silicon

                         Gred : 00 - paling halus

                                    0,1 – halus

                                    1 ½ , 2 : sederhana kasar

                                    2 ½ , 3 : kasar

                        Gunakan bongkah kayu untuk mendapat tekanan yang sama

2.       Tepung penyumbat : serbuk tepung berwarna putih

                                        Menutup lubang paku, liang @ ira kayu

3.       Cat licau : Digunakan selepas cat alas

                        Untuk kayu & logam

                        Pelarut : Turpentin

                        Kelebihan : i. kemasan yang licin, berkilat & cantik

                                           ii. kalis air

iii. mencegah karat ( logam )

                                                        iv. pelbagai warna

                                 Langkah : i. Bersihkan permukaan kayu

                                                    ii. sapu cat alas. Keringkan

                                                    iii. gosok kertas las

                                                    iv. sapu cat licau     

4.       Cat sembur

5.       Syelek : kemasan kayu – mencantikkan & melindungi permukaan

                    Pelarut : spirit metil

6.       Tona kayu : untuk permukaan kayu

7.       Semburan lekar jernih : untuk kayu & logam

8.       Pelekat : daripada kertas atau plastic / kombinasi kertas & plastic

                     Pelbagai saiz, warna, corak & ukuran

6.      REKA BENTUK PROJEK

i.                    Pernyataan masalah

- Masalah @ keperluan

- Mengumpul maklumat dan data

- Menyenarai pelbagai alternative penyelesaian masalah dalam bentuk lakaran bebas

ii.                  Perancangan, pembinaan dan pengubahsuaian projek

- Jadual kerja

- Senarai bahan dan alatan tangan

- Membuat projek berdasarkan lukisan kerja yang dipilih

- Meguji dan menilai projek

- Mengubahsuai projek

iii.                Pendokumentasian projek

- Mengira kos projek

- Persembahan projek

©lynjyctrz